नवी दिल्ली , 13 नोव्हेंबर (हिं.स.)। दिल्लीमध्ये सोमवारी लाल किल्ल्याजवळ झालेल्या स्फोटानंतर देशातील पर्यटन आणि प्रवास क्षेत्रावर तात्काळ परिणाम दिसून येत आहे. कारण अनेक परदेशी पर्यटकांनी आपली भारतयात्रा रद्द केली किंवा पुढे ढकलली आहे. ख्रिसमस आणि नववर्षाच्या काळात अनेक परदेशी पर्यटक भारतात येतात, तर भारतीय प्रवासी परदेशात पर्यटनासाठी जातात. या पार्श्वभूमीवर अमेरिका आणि ब्रिटनने आपल्या नागरिकांसाठी भारत प्रवासाबाबत सतर्कतेच्या अ‍ॅडव्हायझरी जारी केल्या आहेत.

पर्यटन आणि प्रवास उद्योगाशी संबंधित तज्ज्ञांच्या मते, दिल्लीतील बॉम्बस्फोटानंतर अनेक परदेशी पर्यटकांनी आपली भारतयात्रा रद्द केली किंवा पुढे ढकलली आहे. वर्षाचा पीक पर्यटन हंगाम सुरू होण्याच्या टप्प्यावर असल्याने याचा थेट परिणाम भारताच्या पर्यटन बाजारावर होणार आहे.तथापि, तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की मध्यम आणि दीर्घ कालावधीत परिस्थिती पुन्हा सामान्य होईल आणि पर्यटन उद्योग पुन्हा वेग पकडेल. मात्र, दिल्ली हे एक प्रमुख पर्यटन स्थळ आणि ट्रान्झिट हब असल्याने याचा परिणाम अल्पकालीनच राहील.

इंडियन असोसिएशन ऑफ टूर ऑपरेटर्सच्या मते, अमेरिका, ब्रिटन आणि पश्चिम युरोपमधील पर्यटक सुरक्षा संबंधित बातम्यांबाबत अतिशय संवेदनशील असतात. त्यामुळे लाल किल्ला स्फोटानंतर अनेक परदेशी प्रवासी आपल्या भारतातील सहली रद्द किंवा तात्पुरत्या स्थगित करू शकतात. दिल्लीतील हॉटेल व्यवसायिकांनी सांगितले की, स्फोटाच्या घटनेनंतर टूर बुकिंगमध्ये थोडी घट दिसून आली आहे, विशेषतः लांब पल्ल्याच्या प्रवासातून येणाऱ्या परदेशी पर्यटकांकडून, कारण ते आपल्या सुरक्षेबाबत अधिक जागरूक असतात.

पर्यटन क्षेत्रातील तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, लाल किल्ला स्फोट ही सर्वांसाठी धक्कादायक घटना आहे, परंतु तिचा परिणाम मर्यादित स्वरूपातच राहील. बहुतेक परदेशी पर्यटकांचे कार्यक्रम आधीच ठरलेले असतात, त्यामुळे या घटनेमुळे त्यांच्या योजनेत फारसा बदल होणार नाही. तरीही सरकार आणि स्थानिक प्रशासनाने सुरक्षा आणखी मजबूत करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून अशा घटना पुन्हा घडू नयेत. कडक सुरक्षा व्यवस्था आणि त्वरित कारवाईमुळेच पर्यटकांचा विश्वास टिकू शकेल.

दरम्यान,लाल किल्ल्यावर झालेल्या हल्ल्यानंतर ब्रिटनने आपल्या नागरिकांसाठी ट्रॅव्हल अ‍ॅडव्हायझरी जारी केली आहे. या अ‍ॅडव्हायझरीमध्ये भारत प्रवासादरम्यान अनेक सावधानता उपायांचे निर्देश दिले गेले आहेत. ब्रिटनच्या फॉरेन, कॉमनवेल्थ अँड डेव्हलपमेंट ऑफिसने आपल्या नागरिकांना भारत–पाकिस्तान सीमेजवळील १० किमी परिसरात प्रवास न करण्याचा सल्ला दिला आहे, कारण तो असुरक्षित प्रदेश मानला जातो.

त्याशिवाय ब्रिटनने जम्मू–काश्मीरच्या बहुतेक भागांमध्ये जाण्यास मनाई केली आहे. केवळ जम्मू शहरात आणि विमानमार्गे ये–जा करण्यास परवानगी आहे.अ‍ॅडव्हायझरीमध्ये काश्मीर खोऱ्यातील पर्यटन स्थळे जसे की पहलगाम, गुलमर्ग, सोनमर्ग, श्रीनगर शहर आणि जम्मू–श्रीनगर महामार्ग याठिकाणी प्रवास न करण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. तसेच मणिपूर राज्यातही अनावश्यक प्रवास टाळण्याची सूचना दिली आहे.ब्रिटन सरकारने नमूद केले आहे की, २०२३ मध्ये मणिपूरमध्ये झालेल्या जातीय हिंसाचारानंतर अजूनही कर्फ्यू आणि काही निर्बंध लागू आहेत.

१० नोव्हेंबरच्या संध्याकाळी दिल्लीतील लाल किल्ल्याजवळ एका कारमध्ये स्फोट झाला होता. या घटनेत १० जण ठार आणि २५ हून अधिक जखमी झाले. प्राथमिक तपासानुसार, या स्फोटाचे दुवे दहशतवादी कारवायांशी जोडलेले असल्याचे समोर आले आहे.गृह मंत्रालयाने या प्रकरणाची चौकशी एनआयएला सोपवली आहे. घटनेच्या गंभीरतेच्या पार्श्वभूमीवर ब्रिटनने आपल्या नागरिकांसाठी प्रवास अ‍ॅडव्हायझरी जारी केली आहे.

---------------

हिंदुस्थान समाचार / Priyanka Bansode