भोपाळ, 3 ऑक्टोबर (हिं.स.)। मध्य प्रदेशातील मांडला जिल्ह्यातील प्रसिद्ध कान्हा व्याघ्र प्रकल्पाच्या मुख्य भागात जंगल सफारीच्या दुसऱ्या दिवशी दोन वेगवेगळ्या ठिकाणी तीन वाघांचा मृत्यू झाला. यामध्ये एक प्रौढ वाघ आणि दोन मादी पिल्लांचा समावेश आहे.

गुरुवारी संध्याकाळी मुक्की पर्वतरांगातील मावळात एका प्रौढ वाघाचा मृतदेह आढळला आणि कान्हा पर्वतरांगातील मुंडीदार बीटमध्ये सुमारे दोन महिन्यांच्या दोन मादी पिल्लांचे मृतदेह आढळले. राखीव व्यवस्थापनाने सध्या या घटनेला वाघांमधील संघर्षाचे कारण दिले आहे आणि या प्रकरणाची चौकशी केली जाईल असे म्हटले आहे.

प्रत्यक्षात, पावसाळ्यात प्रजनन हंगामात राज्यातील सर्व व्याघ्र प्रकल्पांमध्ये प्रवेश पर्यटकांसाठी तीन महिने बंद असतो.

१ ऑक्टोबरपासून सर्व व्याघ्र प्रकल्प पर्यटकांसाठी पुन्हा उघडण्यात आले आहेत.यानंतर, सर्व व्याघ्र प्रकल्पांमध्ये पर्यटकांची वाहतूक पुन्हा सुरू झाली आहे. दरम्यान, २ ऑक्टोबरच्या संध्याकाळपर्यंत तीन वाघांचा मृत्यू झाला.मृतांमध्ये एक ते दोन महिने वयोगटातील दोन मादी वाघाची पिल्लं आणि १० वर्षांचा एक प्रौढ नर वाघ यांचा समावेश आहे.

वन अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे की, या पिल्लांवर एका नर वाघाने हल्ला केला होता, जो कदाचित या भागात नवीनच आला असेल. या पिल्लांच्या मानेला आणि डोक्याला खोलवर जखमा झाल्या आहेत, ज्यामुळे वाघांमधील संघर्ष दिसून येतो. १० वर्षांच्या एका नर वाघाचा कंबरेच्या हाड तुटल्याने मृत्यू झाला.पोस्टमॉर्टममध्ये असे दिसून आले की वाघ प्रादेशिक संघर्षाचे बळी होते, जे दोन नर वाघांमधील सामान्य घटना आहे.

कान्हा व्यवस्थापनाने तात्काळ राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दलाला (एनटीसीए) कळवले आणि इतर वन्यजीवांना हानी पोहोचू नये म्हणून सर्व मृतदेहांचे अंत्यसंस्कार करण्यात आले.कान्हा व्याघ्र प्रकल्पाचे संचालक संजय शुक्ला यांनी शुक्रवारी सांगितले की, हे मृत्यू प्रजातींच्या अंतर्गत संघर्षामुळे झाल्याचे दिसून येते.दाट वाघांची संख्या (अभयारण्यात १०० हून अधिक वाघ) यामुळे प्रादेशिक वाद वाढू शकतात, परंतु फॉरेन्सिक तपासणी पूर्ण झाल्यानंतरच याची पुष्टी करणे शक्य होईल.श्वान पथकाने आजूबाजूच्या परिसरात शोध घेतला, परंतु त्यांना कोणतेही संशयास्पद खुणा आढळल्या नाहीत.

वन्यजीव तज्ज्ञ डॉ. हिमांशू कौशिक म्हणाले की कान्हामध्ये वाघांची संख्या १०० पेक्षा जास्त आहे, जे एक चांगले लक्षण आहे, परंतु त्यामुळे संघर्ष देखील वाढतो.शावकांचा मृत्यू हा सर्वात दुःखद आहे, कारण ते भावी पिढीचे प्रतिनिधित्व करतात. एनटीसीएने देखरेख वाढवावी.

मध्य प्रदेशातील कान्हा व्याघ्र प्रकल्प ९४० चौरस किलोमीटर व्यापलेला आहे आणि राज्यातील सर्वात मोठा राष्ट्रीय उद्यान आहे हे लक्षात घेण्यासारखे आहे.बारासिंघा आणि वाघांच्या लोकसंख्येसाठी हे ओळखले जाते, परंतु एकाच दिवसात तीन वाघांच्या मृत्यूमुळे व्यवस्थापनासाठी चिंता निर्माण झाली आहे. दरम्यान, श्वान पथक आणि फॉरेन्सिक टीम पोस्टमॉर्टेम अहवालाची वाट पाहत आहेत.

---------------

हिंदुस्थान समाचार / Suraj Chaugule