कोची, 6 नोव्हेंबर (हिं.स.) - भारतीय नौदलाच्या जलक्षेत्र सर्वेक्षण क्षमतेला बळकटी देणारं ‘इक्षक’ हे अत्याधुनिक सर्वेक्षण जहाज आज नौदलाच्या ताफ्यात सामील झालं आहे. नौदल प्रमुख ॲडमिरल दिनेश त्रिपाठी यांच्या उपस्थितीत हा समारंभ पार पडला. दक्षिण नौदल कमांडचा भाग असलेले हे सर्वेक्षण जहाज महासागरीय क्षेत्रांचा शोध घेण्याचे आणि भारताच्या विशाल सागरी सीमांचे रक्षण करण्याचे आपले ध्येय पार पाडेल. कमिशनिंग क्रूचे अभिनंदन करताना नौदल प्रमुख अॅडमिरल दिनेश के. त्रिपाठी म्हणाले, मला विश्वास आहे की तुम्ही 'इक्षक'च्या 'निर्भय, शूर, मार्ग प्रदीपदर्शक' या ब्रीदवाक्यानुसार खलाशांना निर्भय भावनेने, धैर्याने आणि चिकाटीने समुद्र ओलांडून सुरक्षितपणे मार्गदर्शन कराल.

नौदलाच्या मते, 'इक्षक' या त्याच्या श्रेणीतील तिसऱ्या जहाजाचा समावेश, प्रगत, अत्याधुनिक प्लॅटफॉर्म तयार करण्याच्या नौदलाच्या दृढ वचनबद्धतेचे प्रतिबिंबित करतो. ज्यामुळे क्षमता वाढ आणि स्वावलंबनाला गती मिळेल. जहाज उत्पादन संचालनालय आणि युद्धनौका तपासणी पथकाच्या देखरेखीखाली, गार्डन रीच शिपबिल्डर्स अँड इंजिनिअर्स (GRSE) लिमिटेड, कोलकाता येथे बांधलेले, इक्षक ८० टक्क्यापेक्षा जास्त स्वदेशी साहित्याचा वापर करते. हे आत्मनिर्भर भारत मोहिमेच्या यशाचे तसेच GRSE आणि देशातील सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योगांमधील (MSMEs) बळकटीकरण सहकार्य आणि तांत्रिक समन्वयाचे प्रमाण आहे.

या जहाजाचे नाव इक्षक ठेवण्यात आले आहे, कारण त्याचा अर्थ मार्गदर्शक आहे. हे नाव जहाजाच्या ध्येयाचे प्रतीक आहे. अज्ञाताचा शोध घेणे, नाविकांसाठी सुरक्षित मार्ग सुनिश्चित करणे आणि भारताची सागरी शक्ती बळकट करणे. हायड्रोग्राफिक सर्वेक्षण ऑपरेशन्सच्या त्याच्या प्राथमिक भूमिकेव्यतिरिक्त, इक्षक दुहेरी-भूमिका क्षमतेसह डिझाइन केले आहे. हे जहाज मानवतावादी मदत आणि आपत्ती निवारण (HADR) आणि आपत्कालीन परिस्थितीत रुग्णालय म्हणून देखील काम करते. महिलांसाठी समर्पित निवास व्यवस्था असलेले हे पहिले SVL जहाज आहे.

हे जहाज विशेषतः बंदरे, किनारे आणि नेव्हिगेशन चॅनेलमध्ये विस्तृत किनारी आणि खोल समुद्रातील सर्वेक्षण करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. या सर्वेक्षणांमधून निर्माण होणारा डेटा केवळ समुद्रात सुरक्षित नेव्हिगेशन सुनिश्चित करणार नाही तर भारताची सागरी सुरक्षा आणि धोरणात्मक पायाभूत सुविधा देखील मजबूत करेल. हे जहाज अत्याधुनिक हायड्रोग्राफिक आणि ओशनोग्राफिक उपकरणांनी सुसज्ज आहे जसे की उच्च-रिझोल्यूशन मल्टी-बीम इको साउंडर, एक ऑटोनॉमस अंडरवॉटर व्हेईकल (AUV), एक रिमोटली ऑपरेटेड व्हेईकल (ROV) आणि चार सर्वे मोटर बोट्स (SMBs). यामुळे भारतीय नौदलाच्या हायड्रोग्राफिक ताफ्यात अभूतपूर्व बहुमुखी प्रतिभा आणि तांत्रिक क्षमता वाढेल.

---------------

हिंदुस्थान समाचार / Priyanka Bansode