नवी दिल्ली , 6 नोव्हेंबर (हिं.स.)। जपानच्या तीन मोठ्या वाहन कंपन्या टोयोटा, होंडा आणि सुजुकी आता चीनवरील आपले अवलंबन कमी करून भारतात मोठी गुंतवणूक करण्याच्या तयारीत आहेत. या कंपन्या मिळून भारतात सुमारे 11 अब्ज डॉलर्स (सुमारे 90,000 कोटी रुपये) इतका मोठा गुंतवणुकीचा आराखडा आखत आहेत. यातून स्पष्ट होते की, जपानी वाहन उत्पादक आता भारताला जागतिक उत्पादन केंद्र (ग्लोबल मॅन्युफॅक्चरिंग हब) म्हणून पाहत आहेत.

जगातील सर्वात मोठी कार निर्माता टोयोटा आणि भारतात सुमारे 40 टक्के बाजारहिस्सा असलेली सुजुकी या दोन्ही कंपन्यांनी आपापल्या गुंतवणुकीची घोषणा केली आहे. तसेच होंडानेही सांगितले आहे की, ती भारताला आपल्या इलेक्ट्रिक वाहनांच्या उत्पादन आणि निर्यात केंद्र म्हणून विकसित करणार आहे.

जपानी वाहन कंपन्या आता फक्त बाजारपेठ म्हणूनच नव्हे, तर उत्पादन केंद्र म्हणूनही चीनबाबत सावध झाल्या आहेत. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की चीनमधील इलेक्ट्रिक वाहन (ईव्ही) क्षेत्रातील किंमतयुद्धामुळे जपानी कंपन्यांसाठी तिथे नफा मिळवणे कठीण झाले आहे. याशिवाय, चीनी वाहन कंपन्या आता आग्नेय आशियामध्ये आपली पकड वाढवत आहेत, ज्यामुळे जपानला थेट स्पर्धेला सामोरे जावे लागत आहे. लंडनस्थित पेलहॅम स्मिथर्स असोसिएट्स या संस्थेच्या ऑटो विश्लेषक जूली बूते यांनी म्हटले आहे, “भारत हा चीनच्या तुलनेत अधिक चांगला पर्याय आहे. येथे जपानी कंपन्यांना बीवायडी सारख्या चीनी स्पर्धकांशी लढावे लागत नाही.”

2021 ते 2024 या काळात जपानकडून भारताच्या वाहतूक क्षेत्रात (ज्यात ऑटोमोबाईल्सही येतात) झालेली गुंतवणूक सातपट वाढून 294 अब्ज येन (सुमारे 16,000 कोटी रुपये) झाली. त्याच कालावधीत चीनमधील गुंतवणूक 83 टक्क्यांनी घटून फक्त 46 अब्ज येन इतकी राहिली.टोयोटा आता भारतीय विक्रेत्यांसोबत मिळून हायब्रिड कारच्या भागांचे स्थानिक उत्पादन वाढवत आहे, जेणेकरून उत्पादन खर्च कमी करता येईल. कंपनीचे उद्दिष्ट आहे की 2030 पर्यंत भारतात 15 नवीन आणि अपडेटेड मॉडेल्स लॉन्च केली जातील आणि ग्रामीण विक्री नेटवर्क मजबूत केले जाईल.

टोयोटाने मागील वर्षी घोषणा केली होती की ती दक्षिण भारतातील आपल्या कारखान्याची वार्षिक उत्पादन क्षमता आणखी 1 लाख गाड्यांनी वाढवेल आणि महाराष्ट्रात नवीन प्लांट उभारेल, जो 2030 पूर्वी कार्यान्वित होईल. त्यामुळे कंपनीची एकूण उत्पादन क्षमता दरवर्षी 10 लाख गाड्यांहून अधिक होईल. सुजुकी देखील आपल्या भारतीय युनिट मारुती सुजुकीच्या माध्यमातून 8 अब्ज डॉलर्स (67,000 कोटी रुपये) इतकी गुंतवणूक करत आहे. यामुळे भारतातील तिची उत्पादन क्षमता 2.5 मिलियनवरून 4 मिलियन कार्स प्रतिवर्ष इतकी वाढेल. सुजुकीचे अध्यक्ष तोशिहिरो सुजुकी यांनी म्हटले, “आम्हाला भारताला सुजुकीचे जागतिक उत्पादन केंद्र बनवायचे आहे आणि येथून निर्यात वाढवायची आहे.”

---------------

हिंदुस्थान समाचार / Priyanka Bansode