
पुणे, 27 ऑक्टोबर (हिं.स.)। हृदय, फुफ्फुस, यकृत प्रत्यारोपणासह हृदयातील खराब झालेला झडपा (व्हॉल्व) बदलण्यासाठी कॅथेटरच्या साहाय्याने करण्यात येणारी प्रक्रिया तसेच बोन मॅरो प्रत्यारोपण यासाठी दहा लाखांपासून ते ४० लाख रुपयांचा खर्च येतो. याआधी हे उपचार महात्मा ज्योतिराव फुले जन आरोग्य योजना (एमजेपीजेएवाय) आणि ‘आयुष्मान भारत–प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना’ अंतर्गत असलेल्या रुग्णांना मिळत नव्हते. मात्र, आता हेच महागडे उपचारही योजनेत रुग्णालयात मिळू शकणार आहेत. कारण, आता शासनाने विशेष समितीच्या शिफारशींनुसार या दुर्मिळ आजारांवरील उपचारांसाठीही ‘कॉर्पस फंड’ तयार करून खर्च भागविण्याचा निर्णय घेतला आहे. या योजनांच्या रुग्णालयांमधून ५ लाख रुपयांपर्यंत आरोग्य संरक्षणाचा लाभ मिळत असला, तरी यापूर्वी यकृत, हृदय, फुफ्फुस आणि बोन मॅरो प्रत्यारोपण यांसारख्या उच्च खर्चिक उपचारांचा समावेश नव्हता. मात्र, राज्य शासनाने ‘महात्मा ज्योतिराव फुले जन आरोग्य योजना’ (एमजेपीजेएवाय) आणि ‘आयुष्मान भारत–प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना’ यांना एकत्र करून आरोग्य संरक्षण अधिक सर्वसमावेशक करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या नव्या आदेशानुसार, या एकत्रित योजनेची अंमलबजावणी राज्य आरोग्य हमी सोसायटीच्या अधीन केली जाणार आहे.आरोग्य विभागाने तमिळनाडूच्या यशस्वी आरोग्य मॉडेलचा अभ्यास करून या बदलांची रूपरेषा आखली आहे. योजनेत विमा कंपन्यांचा सहभाग रद्द करून थेट शासनाद्वारे निधीचे व्यवस्थापन करण्याची योजना आहे. शासकीय रुग्णालयांमार्फत उपचार घेतल्यास संबंधित रुग्णालयांना मिळणारा निधीच त्यांच्या विकासासाठी वापरता येणार आहे. या निधीपैकी ४० टक्के रक्कम औषधे आणि वैद्यकीय साहित्य खरेदीसाठी, १९ टक्के पायाभूत सुविधा उभारणीसाठी आणि २० टक्के डॉक्टर व कर्मचाऱ्यांना प्रोत्साहन भत्त्यासाठी वापरली जाणार आहे. उर्वरित २० टक्के निधी राज्य आरोग्य हमी सोसायटीकडे राखीव म्हणून ठेवला जाईल. याबाबतचा शासन निर्णय नुकताच जारी केला आहे.या बदलामुळे उच्च उपचारांच्या खर्चामुळे आर्थिक अडचणीत सापडणाऱ्या गरीब व गरजू रुग्णांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. आरोग्य विभागाच्या म्हणण्यानुसार, ‘या योजनेंतर्गत प्रत्येक गरजू कुटुंबाला आधुनिक वैद्यकीय सुविधा मिळतील. आरोग्य विभागाच्या मते, ही योजना महाराष्ट्राच्या सार्वजनिक आरोग्य व्यवस्थेतील एक महत्त्वाचा टप्पा ठरणार आहे.’
---------------
हिंदुस्थान समाचार / भूषण राजगुरु