वॉशिंग्टन , 4 नोव्हेंबर (हिं.स.)।अमेरिकेतील दोन न्यायालयांनी मूळचे भारतीय असलेल्या सुब्रमण्यम वेदम यांच्या निर्वासनावर (डेपोर्टेशन) तात्पुरती बंदी घातली आहे. 64 वर्षीय वेदम यांनी एक खुन प्रकरणात 43 वर्षे तुरुंगात घालवल्यानंतर अलीकडेच त्यांची दोषसिद्धी रद्द झाली. आता इमिग्रेशन विभाग त्यांना भारत पाठवू इच्छित होता, पण न्यायालयांनी तात्पुरती थांबवणूक केली आहे. वेदम यांना सध्या लुईझियानातील एका डिटेन्शन सेंटरमध्ये ठेवले गेले आहेत, जे विशेषतः निर्वासनासाठी तयार केलेल्या विमानतळाशी (एअरस्ट्रिप) जोडलेले आहे.

अहवालानुसार, मागील आठवड्यात एका इमिग्रेशन जजने त्यांच्या निर्वासनावर तात्पुरती बंदी घालून आदेश दिला की, जोपर्यंत इमिग्रेशन अपील ब्युरो या प्रकरणाची समीक्षा करणार की नाही हे ठरवत नाही, तोपर्यंत त्यांना निर्वासित करता येणार नाही. त्याच दिवशी पेनसिल्व्हेनियाच्या जिल्हा न्यायालयानेही त्यांच्या निर्वासनावर तात्पुरती बंदी घातली.

वेदम यांना 1982 मध्ये त्यांच्या मित्र थॉमस किन्सर यांच्या हत्येच्या आरोपात अटक करण्यात आली होती. डिसेंबर 1980 मध्ये किन्सर (त्या वेळी 19 वर्षांचे) याचा मृत्यू झाला आणि नऊ महिन्यांनंतर त्यांचा मृतदेह जंगलात सापडला. पोलिसांच्या मते, किन्सर यांना शेवटच्या वेळी वेदमसोबत पाहिले गेले होते.

1983 मध्ये वेदम यांना आजीवन कारावासाची शिक्षा सुनावण्यात आली, तसेच ड्रग्स प्रकरणात अतिरिक्त शिक्षा देखील दिली गेली. त्यांच्या वकिलांचे म्हणणे आहे की संपूर्ण प्रकरण परिस्थितिजन्य पुराव्यांवर आधारित होते; न कोणी साक्षीदार होता, न कोणती ठोस उद्दिष्टे, आणि नाही ठोस पुरावे.

जेलमध्ये राहताना वेदम यांनी तीन पदवी घेतल्या, शिक्षक झाले आणि अनेक कैद्यांना शिक्षण दिले. त्यांचे वडील 2009 मध्ये आणि आई 2016 मध्ये निधन झाले. यावर्षी ऑगस्टमध्ये पेनसिल्व्हेनिया कोर्टाने वेदम यांची शिक्षा रद्द केली, जेव्हा समोर आले की अभियोजन पक्षाने महत्त्वाचे बॅलिस्टिक पुरावे अनेक वर्षे लपवले होते.

3 ऑक्टोबर 2025 रोजी वेदम जेलमधून सुटले, पण तत्काळ इमिग्रेशन अँड कस्टम्स एन्फोर्समेंट (आयसीई) ने त्यांना ताब्यात घेतले. आता आयसीई त्यांना जुन्या ड्रग प्रकरणाच्या आधारावर भारत पाठवू इच्छिते, तर डिपार्टमेंट ऑफ होमलँड सेक्युरिटी म्हणते की खुन प्रकरण रद्द झाल्याने ड्रग प्रकरणावर परिणाम होत नाही.वेदम यांच्या बहिणी आणि वकिलांचे म्हणणे आहे की, ४० वर्षांहून अधिक काळ चुकीच्या तुरुंगवासाने भोगलेली शिक्षा कोणत्याही लहान गुन्ह्यापेक्षा जास्त गंभीर आहे आणि सरकारने यावर मानवीय दृष्टिकोन ठेवावा.

---------------

हिंदुस्थान समाचार / Priyanka Bansode